خوردگی یک از سه موضوع ارائه شده در کنفرانس بین المللی مونیخ 2016 در رابطه با سیستمهای اسپرینکلر و همچنین دو سمینار در کنوانسیون انجمن سیستمهای اسپرینکلر آمریکا و نمایشگاه AFSA در نشویل در سپتامبر همین سال بوده است.آنچه که در این مجامع گفته شد ، باید برای همه که با این صنعت سروکار دارند نگران کننده باشد. خوردگی لوله های فلزی اسپرینکلر تقریبا مبحث جدیدی نیست اما ما هنوز سعی داریم تا ابعاد کاملی از این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم و چقدر خوب است که آن را با مشتریان در میان قرار دهیم، که بسیاری از آنهایی از شدت این موضوع با خبر نیستند.این کنفرانس ها با نمایش عکس هایی از لوله هایی که به وسیله لجن خورده شده بودند همراه بود.
تقریبا تمام ارائه های صورت گرفته با موضوع اجتناب ناپذیری خوردگی لوله ها از نظر علم شیمی ، شروع گردید. که این موضوع واکنشی ساده است: اکسیژن هوا + آب + فلز = خوردگی. و خوردگی موجب بروز نشتی می گردد. و همچنین موجب گرفتگی لوله ها و سرهای اسپرینکلر شده و عملکرد نادرست سیستم را نتیجه می دهد. در کنفرانس FSI که در مونیخ برگزار شد،آقای Jean-Phillipe Roisin از آزمایشگاه FM ، فرآیند کلی خوردگی در یک لوله ی فلزی سیستم اسپرینکلر را تشریح نمود.به محض اینکه سطح داخلی لوله به دلیل اکسیداسیون، فرسایش و یا هر علت دیگری ، شروع به خوردگی می کند، پس ماندهایی در پایین لوله جمع می شوند.سپس سلولهای خوردگی تحت رسوب قرار می گیرند برآمدگی هایی بالای سلول ها رشد می کنند.این برآمدگی ها می توانند جریان آب در لوله را کند کنند یا مانع آن شوند و در همین حال سلولهای خورنده می توانند موجب ایجاد سوراخهایی در بدنه ی بیرونی لوله شده و باعث نشتی گردند.
خورندگی پس از انجماد، آسیبهای مکانیکی و تجهیزات معیوب، به عنوان چهارمین عامل نشتی سیستمهای اسپرینکلر بین سالهای 2001 تا 2015 توسط FM Approvals معرفی شده است.در زندگی روزمره ما با پدیده ی خورندگی توسط آب سروکار داریم ، لذا مشتریان می توانند بپذیرند که سیستم های تر بیشتر در معرض خوردگی نسبت به نوع خشک هستند.اما حقیقت خلاف این است.
خورندگی اصولا در سیستمای تر از سرعت پایینتری برخوردار است و علت آن وجود هوای (اکسیژن) کمتر در داخل لوله است.با وجود ترکیب اکسیژن در آب ، اما هرگونه پر و خالی شدن سیستم اکسیژن اضافی تولید می کند که می تواند فرآیند خوردگی را تسریع کند.
در کنفرانس انجمن حفاظت در برابر حریق ایالات متحده که در نشویل برگزار شد، یکی از طراحان و مشاوران این سیستمها در مینسوتا ، نشان داد که وقتی اکسیژن در هوای محصورباشد ، با لوله ی فلزی در سیستم اسپرینکلر تر معمولی، واکنش نشان داده و 5.8 پوند اکسید آهن تولید می کند در حالیکه اکسیژن موجود درآب تنها 0.002 پوند اکسید آهن بر جای میگذارد.
اگر چه که تمام لوله دچار خوردگی خواهد شد ، اما لوله ها در سیستم خشک نسبت به سیستم تر آسیب پذیر تر هستند.به همین دلیل است که چیزی به عنوان سیستم کاملا خشک وجود ندارد.آزمایشهای هیدرو استاتیک این سیستمها در طی عملیات راه اندازی سیستم موجب تر شدن لوله ها شده و خود می تواند یک مشکل باشد.آب باقیمانده در سیستم خشک یا سیستم های Pre-Action، عامل اصلی خوردگی و نشتی لوله ی استیل گالوانیزه و آسیب دیدگی است که می تواند بعد از 2 سال از زمان نصب رخ دهد.
در ارئه ی دیگری در کنفرانس مونیخ آقای Tihhen از شرکت Potter Electric در مورد عمر مفید سیستمای تر هشدار داد.عمر مفید یک ساختمان (50 سال) نمی تواند پاسخی منطقی برای عملکرد صحیح سیستمهای اسپرینکلر در این مدت باشد.لذا تخمینهای موجود بزرگنمایی شده و فاقد اعتبار است.
در مستنداتی که آقای Tihen ارائه داد، مشخص می شود که 73 درصد از سیستمهای خشک با خوردگی های قابل توجهی در 12 سال اول بهره برداری مواجه بوده اند در حالیکه 35 درصد از سیستمهای تر دچار خوردگی قابل توجه پس از 25 سال از زمان نصب شده اند.به همین دلیل، دستورالعمل VdS مشخص می کند که سیستم های تر پس از 25 سال و سیستم های خشک پس از 12.5 سال باید مورد بازرسی های جدی قرار گیرند.اضافه کنید به آن ، بازرسهایی شامل آزمایشهای داخلی با آندوسکوپ و بررسی ضخامت دیواره باقی مانده با دستگاههای اولتراسونیک.این درحالی است که توصیه ی NFPA بسیار سختگیرانه تر بوده و این بازرسی ها را هر پنج سال تشخیص داده است.
البته تصاویری هم که در این سمینارها منتشر گردیده بود تصاویر سیستمهایی بود که در پنج سال اول با خوردگی های شدید و گسترده مواجه شده بودند.در حالیکه اکثر موارد گزارش شده ی خوردگی به دلیل اکسید شدن فلز رخ داده اند، اما علت قابل توجه دیگری نیز وجود دارد که عبارت است از خوردگی ناشی از اثرات میکروبیولوژیکی(MIC) یا خوردگی ایجاد شده در داخل لوله از طریق رشد میکرو ارگانیزمها از قبیل باکتریها ، ریز جلبکها و قارچها.این عاملی متفاوت از خوردگی ناشی از اکسیداسیون است اما نتیجه آن همان مقدار مخرب است که شامل ایجاد سوراخ و بروز نشتی، موانع و برآمدگیها زنگ زدگی و آسیبهای خارجی نیز می شود.
خانم Mascha van Hofweegen از شرکت مشاور KWA در گزارش خود در کنفرانس IFS مونیخ، در مورد MIC در هلند صحبت کرد.او گفت مالکین ساختمانها در هلند عموما توجهی به مشکل خوردگی در رابطه با سیستمهای اسپرینکلرشان ندارند زیرا شیرهای ITC سیستمهایشان هرساله مورد بازرسی قرار می گیرند، اگر چه که این بازرسی ها نسبتا غیر معمول است.او تصریح کرد " این بدان معنا نیست که این سیستم می تواند حریق را اطفا نماید." چون هنوز هیچ نشتی وجود ندارد دلیلی بر اینکه خوردگی هم رخ نداده است نیست.
وی با اشاره به اینکه تقریبا هیچ فلزی نسبت به MIC مقاوم نیست، اعلام کرد که MIC در بسیاری از انواع سیستم ها و در طیف وسیعی از pH و درجه حرارت رخ می دهد. یک سیستم مناسب و مقاوم در برابر MIC سیستمی است که در آن آب به ندرت جریان و گردش دارد، آنهایی که دارای لوله های با سرهای بسته هستند و آنهایی که در دمای محیط می باشند.او تصاویری از خوردگی MIC در لوله های استیل، گالوانیزه و کربنی را نیز به حضار نشان داد.
علاوه بر خوردگی باکتریها می توانند موجب جمع شدن لجن شوند که مجرای لوله را می بندد، خصوصا لوله هایی که در پایین ترین بخشهای سیستم هستند و اسپرینکلرهای آویزان.راه حل معمول برای مبارزه با MIC شامل دوزهای شیمیایی و ضد غفونی کننده، ضدعفونی کننده های UV و حرارتی ، تغییر شرایط محیطی، حفاظت کاتدی، پوششهای مقاوم میکرو بیولوژیکی و استفاده از مواد مقاوم در برابر خوردگی است.استفاده از لوله های CPVC می تواند جایگزینی برای لوله های فلزی مذکور باشد.بر خلاف آهن، CPVC دارای مقاومت طبیعی در برابر MIC بوده و در برابر خوردگی و اکسید شدن حساس و آسیب پذیر نیست. آزمایشها نشان می دهند که CPVC تا 50 سال پس از بهره برداری همچنان ضد خوردگی باقی می ماند.در گزارش سال 2009 در مورد خوردگی، شبکه ی اروپای سیستمهای اطفا حریق اسپرینکلر اعلام کرد: "لوله های CPVC خورده نمی شوند، همچنین در برابر رشد فیلمهای بیولوژیکی آن طور که در آهن وجود دارد، مقاوم است.در این گزارش تاکید شده که CPVC دارای مقاومتی معادل مقاومت لوله ی استیل رده -316 می باشد.با این حال، CPVC تنها برای کاربردهای با ضریب خطر پایین تایید شده است و با وجود اینکه خورده نمی شود، اما در معرض فشارهای شدید و شکستگی ناشی از ناسازگاری شیمیایی با حلالها و دیگر مصالح ساختمانی قرار دارد.
FM Global برنامه های زیر را مانند برنامه سازگار با سیستم FBC Lubrizol، که با تولیدکنندگان و دیگران در صنعت کار می کند، برای تست سازگاری لوله BlazeMaster CPVC خود با مواد شیمیایی مختلفی که ممکن است در تماس باشد توصیه می کند.
برای کاهش درصد خوردگی در سیستمهای خشک، نماینده ی FM Approvals موراد زیر را پیشنهاد نمود:
- - اطمینان از اینکه سیستم بدرستی نصب شده است.
- - درین ها را پاکیزه نگهدارید
- - اجتناب از استفاده از اتصالات شیار دار زیرا آنها می توانند باعث انباشت آب شوند.
- - نصب یک سیستم خشک کن هوا
- - منافذ هوا را ببندید تا سیستم تا جایی که ممکن است بسته باشد.
روش دیگری برای سیستمهای خشک جایگزین کردن هوای تشکیل شده از اکسیژن با نیتروژن است.گاز بی اثری که واکنشی با آهن نداشته و موجب خوردگی نمی شود.
مشاوره در مورد چگونگی جلوگیری از خوردگی در سیستم های تر، عمدتا مربوط به از بین بردن پاکت های هوا از طریق دریچه های آزاد کننده دستی یا خودکار هوا در نقاط بالای سیستم می باشد.
صنعت سیستم اطفا حریق اسپرینکلر در حال تحقیق برروی مسئله ی خوردگی و راههای کاهش آن میباشد.از جمله گام های امیدوار کننده در این مسیر استفاده از گاز نیتروژن و استفاده از لوله CPVC در اجرای صحیح این سیستمها است.
به این مطلب رای دهید :
برای گذاشتن نظر در صورتی که عضو سایت می باشید لاگین کنید و یا در سایت ثبت نام کنید . ( عضویت در فایرتک )
هرگونه کپی برداری و استفاده از محتویات و مقالات این سایت تنها با ذکر نام فایرتک و آدرس اینترنتی www.FireTec.ir بعنوان منبع مطلب مجاز می باشد.